10 اشتباه مهلک در کانفیگ سوئیچ سیسکو در پروژه‌ های بانکی

در محیط‌های بانکی که هر ثانیه‌ی قطعی یا اختلال در شبکه می‌تواند میلیون‌ها درهم خسارت به بار آورد، کانفیگ سوئیچ سیسکو تبدیل به یک مسئولیت حیاتی می‌شود. سوئیچ‌های Cisco به‌عنوان ستون فقرات ارتباطی شبکه‌های بانکی شناخته می‌شوند و پیکربندی صحیح آن‌ها، تضمین‌کننده‌ی امنیت، پایداری و کارایی سیستم‌های مالی است.

با این حال، بسیاری از پروژه‌های بانکی به‌دلیل سهل‌انگاری، عدم مستندسازی، یا ضعف در دانش فنی، دچار خطاهایی می‌شوند که می‌تواند تبعات جدی برای عملکرد شبکه و اعتبار سازمان در پی داشته باشد. در این مقاله به بررسی ۱۰ اشتباه مهلک در کانفیگ سوئیچ سیسکو در پروژه‌های بانکی می‌پردازیم تا از تکرار آن‌ها جلوگیری شود.

۱. پیکربندی نادرست VLANها و Trunkها

اولین و شاید مهم‌ترین اشتباه در کانفیگ سوئیچ سیسکو مربوط به مدیریت نادرست VLANها است. در بانک‌ها، معمولاً بخش‌هایی مثل سرور مرکزی، سیستم‌های ATM، واحدهای اعتباری و کارکنان، همگی در VLANهای جداگانه قرار دارند. اگر این VLANها به‌درستی تعریف نشوند یا پورت‌های Trunk به‌درستی پیکربندی نشوند، ترافیک بین بخش‌ها مختل شده یا به اشتباه منتقل می‌شود. این موضوع ممکن است منجر به افشای اطلاعات، قطع دسترسی یا حتی ایجاد Loop شود.

نکته فنی:

حتماً از دستور switchport trunk allowed vlan برای محدودسازی VLANها در Trunk استفاده کنید.

۲. عدم فعال‌سازی Port Security

در بسیاری از پروژه‌های بانکی، پورت‌هایی که به کاربران نهایی متصل می‌شوند، بدون هیچ‌گونه محدودیتی فعال هستند. این موضوع یکی از بزرگ‌ترین خطرات امنیتی در کانفیگ سوئیچ سیسکو است. با فعال نکردن Port Security، مهاجم می‌تواند با اتصال دستگاه خود به سوئیچ، ترافیک شبکه را شنود کرده یا با حملات MAC Flooding، جدول آدرس MAC را از بین ببرد و شبکه را دچار اختلال کند.

راهکار:

استفاده از دستور switchport port-security maximum 1 و switchport port-security violation restrict برای هر پورت کاربر.

۳. بی‌توجهی به محیط فیزیکی و شرایط نصب

یکی از اشتباهات رایج، نصب سوئیچ در محیط‌های نامناسب است. در پروژه‌های بانکی گاهی مشاهده می‌شود که سوئیچ‌ها در اتاق‌هایی بدون تهویه، محافظ برق یا UPS نصب می‌شوند. این موضوع می‌تواند منجر به گرمای بیش از حد یا نوسانات برق شده و در نهایت سوختن یا ریست ناگهانی دستگاه را در پی داشته باشد.

پیشنهاد:

نصب در رک استاندارد با تهویه مناسب و اتصال به UPS برای حفظ پایداری عملکرد سوئیچ.

۴. استفاده از سوئیچ نامناسب در لایه‌های مختلف شبکه

شبکه‌های بانکی معمولاً به‌صورت لایه‌ای طراحی می‌شوند (Access، Distribution، Core). استفاده از سوئیچ‌های لایه ۲ در جایی که نیاز به Routing وجود دارد (مانند Core یا Distribution) منجر به ایجاد گلوگاه و ناتوانی در مدیریت ترافیک خواهد شد.

راهکار:

در لایه Distribution و Core از سوئیچ‌های لایه ۳ مانند Cisco Catalyst 3650 یا 9300 استفاده شود.

۵. نداشتن نسخه پشتیبان از کانفیگ

یکی از مشکلات رایج در پروژه‌های بانکی، نداشتن نسخه‌ی بکاپ از تنظیمات سوئیچ‌هاست. در صورتی‌که سوئیچ به هر دلیلی دچار ایراد شود و فایل کانفیگ در دسترس نباشد، بازگرداندن سرویس به حالت عادی ممکن است ساعت‌ها طول بکشد.

راهکار:

استفاده از TFTP Server برای تهیه‌ی خودکار نسخه‌های پشتیبان از کانفیگ سوئیچ‌ها.

۶. فعال نبودن سیستم مانیتورینگ و هشدار

عدم فعال‌سازی SNMP، Syslog یا NetFlow در سوئیچ سیسکو، باعث می‌شود که هیچ‌گونه هشدار یا گزارشی در صورت بروز مشکل ارسال نشود. در یک پروژه بانکی، شناسایی دیرهنگام خطا می‌تواند تبعات مالی گسترده‌ای داشته باشد.

راهکار:

یکپارچه‌سازی سوئیچ با ابزارهای مانیتورینگ حرفه‌ای مانند SolarWinds یا PRTG برای بررسی لحظه‌ای وضعیت شبکه.

۷. عدم ایمن‌سازی دسترسی به CLI

سوئیچ‌های سیسکو از طریق CLI مدیریت می‌شوند و دسترسی به این بخش باید کاملاً محدود و امن باشد. استفاده از پسوردهای ساده، فعال بودن Telnet به‌جای SSH و نبود لاگ بررسی دسترسی، از جمله خطرناک‌ترین اشتباهات امنیتی هستند.

اقدامات پیشنهادی:

• غیرفعال کردن Telnet (no transport input telnet)
• استفاده از SSH
• تعریف کاربران با سطح دسترسی متفاوت
• استفاده از AAA برای مدیریت دسترسی‌ها

۸. پیکربندی نادرست پروتکل STP

در پروژه‌های بانکی که دارای سوئیچ‌های متعدد با اتصال‌های افزونه هستند، استفاده‌ی اشتباه از STP می‌تواند باعث Loop و در نتیجه اختلال کلی شبکه شود.

راهکار:

• فعال‌سازی Rapid Spanning Tree Protocol (RSTP)
• تعریف Bridge Priority مناسب
• استفاده از Root Guard و BPDU Guard برای جلوگیری از حملات STP

۹. به‌روزرسانی نکردن سیستم‌عامل (IOS)

استفاده از نسخه‌های قدیمی IOS در سوئیچ‌های سیسکو، به‌خصوص در شبکه‌های بانکی که مشمول الزامات امنیتی خاصی هستند، می‌تواند خطرناک باشد. این نسخه‌ها ممکن است دارای باگ‌های امنیتی یا ناسازگار با استانداردهای جدید مثل PCI-DSS باشند.

پیشنهاد:

• بررسی مداوم سایت Cisco برای دریافت آخرین نسخه‌های پایدار IOS
• تست نسخه‌ی جدید در محیط آزمایش قبل از اعمال در شبکه‌ی اصلی

۱۰. مستندسازی ناقص یا نبود چک‌لیست کانفیگ سوئیچ

در بسیاری از پروژه‌ها دیده می‌شود که کانفیگ سوئیچ‌ ها صرفاً در ذهن یک یا دو نفر از تیم فنی است. اگر این افراد در دسترس نباشند، پشتیبانی از سیستم شبکه بانکی با مشکل مواجه خواهد شد.

توصیه:

• تهیه‌ی مستندات دقیق شامل IP Plan، VLAN Map، دستورات CLI و Backup فایل‌های کانفیگ سوئیچ
• استفاده از نرم‌افزارهایی مانند NetBox برای مدیریت ساختار شبکه

جمع‌بندی

کانفیگ سوئیچ سیسکو در پروژه‌های بانکی تنها یک مرحله فنی ساده نیست؛ بلکه موضوعی استراتژیک و حیاتی برای تضمین عملکرد و امنیت شبکه‌های مالی. اشتباهاتی که شاید در پروژه‌های کوچک قابل اغماض باشد، در شبکه‌های بانکی می‌تواند به بحرانی بزرگ منجر شود. با رعایت این ۱۰ مورد حیاتی، می‌توان از بسیاری از خطاها و تهدیدها جلوگیری کرد و محیطی امن، پایدار و قابل‌اتکا برای عملیات بانکی فراهم ساخت.