TCP/IP چیست و اونواع پروتکل های آن

TCP/IP مخفف چیست؟

TCP IP مخفف Transmission Control Protocol Internet Protocol و به معنای پروتکل کنترل انتقال ، پروتکل اینترنت میباشد. این عبارت به عنوان پروتکل TCP/IP و TCP/IP model (مدل TCP IP) شناخته میشود. در واقع TCP IP  یک معماری مورد استفاده شبکه است که از مجموعه پروتکل های مختلفی تشکیل میشود و به همین دلیل به آن پروتکل نیز میگویند. حال به بیان کامل و جامع این مفاهیم میپردازیم؛ با ما همراه باشید.

مفهوم پروتکل: 

پروتکل به معنای راه و روش ارتباط شبکه ها میباشد . در واقع به زبان مشترک شبکه های مختلف پروتکل میگوند. در حال حاضر پروتکل مورد استفاده در شبکه ها پروتکل TCP/IP یا همان TCP/IP model میباشد و همه شبکه ها با سیستم عامل های مختلف ، مدل TCP IP را که زبان مشترک آنها باشد، ساپورت میکنند. 

پروتکل چیست؟

پروتکل در واقع قوانین و شیوه ارتباط بین اجزای شبکه میباشد. به بیان ساده تر به زبانی که شبکه ها و اجزای آن برای ارتباط با یکدیگر از آن استفاده میکنند، پروتکل میگویند. برای درک بهتر مدل TCP IP از یک مثال استفاده میکنیم.

ما انسان ها در هر منطقه ای که در آن زندگی میکنیم دارای یک زبان و گویش برای برقراری ارتباط هستیم. اما این زبان فقط مختص به مکانی است که در آن زندگی میکنیم و اگر به فرض یک ایرانی بخواهد به یک کشور آفریقایی سفر کند، برای رتباط با افراد ساکن در آن منطقه باید یا زبان آنها را بلد باشد یا آنها فارسی بدانند. احتمال اینکه یک فرد غیر ایرانی ساکن در یک کشور آفریقایی فارسی بلد باشد بسیار کم است. بنابراین شخصی که به آنجا سفر میکند ملزم آن است که زبانشان را یاد بگیرد.

اما اگر همین شخص بخواهد به یک کشور در قطب شمال سفر کند مجددا باید زبان آنها را بیاموزد و این کار زمان زیادی میگیرد. بنابراین سازمان ملل برای راحتی برقراری ارتباط مردم جهان زبانی را به عنوان زبان بین المللی معرفی کرده است . این زبان که زبان انگلیسی است در همه جای جهان شناخته شده میباشد.

برای شبکه ها نیز زبان یا پروتکلی به نام  پروتکل TCP/IP یا همان TCP/IP model وجود دارد که توسط همه شبکه ها شناخته میشود. به همین دلیل دو شبکه با سیستم عامل ویندوز ، لینوکس ، یونیکس و غیره توسط این پروتکل میتوانند با هم ارتباط داشته باشند. برای مثال سیستم عامل یاهو یونیکس میباشد و کامپیوتر ها با هر سیستم عاملی اعم از ویندوز و لینوکس میتوانند از خدمات آن استفاده کنند.

لایه های مدل TCP IP:

این مدل دارای 4 لایه میباشد و هرکدام از این لایه ها وظیفه خود ر دارند . هوشمندی لایه های مدل TCP/IP از پایین به بالا بیشتر میشود ، این لایه ها به ترتیب عباتند از:

• network interface layer و یا Network Access: این لایه اولین و پایین ترین لایه در شبکه میباشد و هوشمندی کمی دارد. از جمله وظایف آن میتوان به دریافت فیزیکی اطلاعات ( از طریق پورت ها) و آدرس دهی مک (MAC Address) اشاره کرد. 
• internet layer یا لایه اینترنت: این لایه در مدل TCP IP لایه دوم است معادل لایه سوم مدل osi میباشد بنابراین وظایف همان لایه را دنبال میکند این وظایف شامل Addressing ( آدرس دهی ) ، Routing ( مسیر یابی ) و Path Determiation ( انتخاب بهترین مسیر ) میشوند . 
• transport layer یا لایه انتقال: در پروتکل TCP/IP سومین لایه دقیقا معادل لایه transport در مدل osi بوده و وظیفه اش انتقال داده ها بین لایه قبل آن و لایه بالا ترش میباشد. و این انتقال به صورت منظم است . بنابراین ترتیب ارسال بسته های دریافتی منظم خواهد بود. 
• application layer یا لایه کاربرد: این لایه بالاترین لایه در TCP/IP model است و از هوشمندی زیادی بهره مند میباشد.این لایه در سیتم TCP/IP شامل سه لایه آخر OSI م ذیباشد و پروتکل های موجود در این آن نسبت به لایه های دیگر بیشتر است.کاربر با این لایه در ارتباط میباشد و از طریق آن میتواند اطلاعات را به کامپیوتر بفرستد.

انواع پروتکل های TCP/IP :

در هر لایه از TCP/IP دارای پروتکل هایی میباشد ، در این بخش از مقاله با این پروتکل ها وکاربرد پروتکل های TCP/IP آشنا میشویم.

پروتکل HTTP: مخفف عبارت Hyper Text Transfer Protocol بوده و قوانینی است که برای انتقال مدیا ها و نمایش صفحات وب به کلاینت به کار میرود.

پروتکل FTP : این پروتکل یکی از پروتکل های وب است که بسیار قدیمی میباشد اما در حال حاضر نیز کاربردهایی دارد. FTP مخفف File Transfer porotocol بوده و در شبکه ها تحت FTP میتواند تصاویر و دیگر مدیا را جا به جا کند.

پروتکل TELNET: این پروتکل برای دسترسی از راه دور استفاده میشود. برای مثال اگر سیستمی که به آن دسترسی دارید دارای سیستم عامل ویندوز باشد و یک سیستم عامل دیگر دارید که از شما دور است ، میتوانید با تلنت از طریق ویندوز یک تونل به آن بزنید و از آن سیستم عامل نیز استفاده کنید. همچنین برای اتصال به سوئیچ سیسکو نیز از پروتکل تلنت استفاده میشود.

برای مطالعه دقیق تر اینجا کلیک کنید.

پروتکل SMTP:  این پروتکل مخفف Simple Mail Transfer Protocol بوده و برای انتقال ایمیل به کار میرود. و میتوان از این پروتکل برای اتصال به میل سرور نیز استفاده کرد.